تاثیر کرونا بر مبتلایانِ آلزایمر، راهکارهای تعویق در زوال عقل - وبلاگ دیتالاین

به گزارش وبلاگ دیتالاین، با شیوع بیماری واگیردار کرونا، توجه به بیماری های غیرواگیر نظیر دیابت، فشارخون بالا، آلزایمر و... نسبت به گذشته کاهش یافت؛ موضوعی که قطعا عوارض آن در بلندمدت به چشم خواهد آمد؛ به طوری که به گفته مسوولان مربوطه در حال حاضر هم شرایط بیماری و اختلال حافظه در مبتلایان به دمانس و آلزایمر با پیش از شیوع کرونا قابل مقایسه نیست.

به گزارش وبلاگ دیتالاین، بیماری آلزایمر و انواع دمانس از بیماری های غیرواگیری است که با پیشرفت سن بیشترین مسائل را برای خود فرد، مراقبین و جامعه پدید می آورد و وقتی شرم از ابراز بیماری در تمام جوامع بویژه در کشورهای خاورمیانه وجود دارد، بیماری به راحتی تشخیص داده نمی گردد و فرد مبتلا به آلزایمر خانه نشین شده و ارتباط اجتماعی اش به حداقل می رسد و مراقبین درجه یک این افراد هم دچار مسائلی مانند افسردگی ها خواهند شد.

درحالی که اگر شرم از ابراز بیماری وجود نداشته باشد، می توانیم بیماری را زودتر تشخیص داده و درمان را شروع کنیم. هر یک سال تشخیص زودهنگام سبب می گردد پنج سال مسائل ناشی از بیماری آلزایمر به تعویق افتد که همین امر سبب می گردد فرد زندگی با کیفیت تری را تجربه کند. باید بدانیم بیماری آلزایمر تنها بیماری یک فرد نیست بلکه با تاثیراتی که بر جامعه دارد می توان گفت بیماری یک جامعه است.

البته باید میان بیماری آلزایمر و دمانس تفاوت قائل شویم. دمانس نوعی اختلال قابل برگشت در حافظه است که به دلایل مختلفی نظیر کم کاری یا پرکاری تیروئید، افسردگی، مصرف داروهای موثر بر روی مغز و... به وجود می آید. تشخیص و درمان به موقع دمانس می تواند به قابل برگشت بودن بیماری یاری شایانی کند، اما بروز بیماری آلزایمر غیرقابل برگشت بوده و درمان قطعی هم ندارد، اما می توانیم با درمان زودهنگام آن را تا حد زیادی کنترل کنیم و بروز اختلالات ثانویه بیماری را به تعویق اندازیم.

اهمیت پیگیری و شروع درمان این بیماری از آنجا اهمیت می یابد که بنابر اعلام وزارت بهداشت زوال عقل در حال حاضر هفتمین علت اصلی مرگ و میر در بین همه بیماری ها و یکی از علل عمده ناتوانی و وابستگی سالمندان در سطح دنیا است.

در این راستا، معصومه صالحی-مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران در گفت وگو با وبلاگ دیتالاین، با اشاره به شعار سال جاری روز دنیای آلزایمر مبنی بر دمانس را بشناس و اهمیت تشخیص زودهنگام، گفت: هر یکسال تشخیص زودهنگام بیماری 5 سال مسائل ناشی از بیماری را به تعویق می اندازد.

وی درباره مسائل و تاثیرات ناشی از کرونا بر مبتلایان به دمانس و آلزایمر، اظهار کرد: کووید19 سبب کاهش ارتباطات اجتماعی شده است و از طرفی خود بیماری کرونا هم بر سیستم های اعصاب محیطی و مغز هم اثرگذار است. مبتلایان به آلزایمر و دمانس در این یک سال و نیم اخیر بسیار کمتر از منزل خارج شدند و ارتباطات بسیار کمتری داشتند و حتی اگر خودشان هم به کرونا مبتلا نشده باشند تحت تاثیر عوارض ناشی از شیوع آن بودند.

وی اضافه نمود: بر اساس تحقیقات انجمن دنیای آلزایمر ابتلا به دمانس و بعلاوه تاثیر کووید بر دمانس بسیار زیاد است که در آینده معین خواهد شد. بنابراین تا حد امکان باید با رعایت پروتکل های بهداشتی با سالمندان ارتباط داشته باشیم و بتوانیم آنها را به اماکن خلوت ببریم و ارتباط بیشتری با آنها داشته باشیم تا مقداری بیشتر در ارتباط با سایرین باشند.

او با تاکید بر اینکه اقدامات توضیح داده شده و ارتباط گرفتن با سالمندان یا مبتلایان به دمانس باید با دقت زیادی صورت گیرد، اظهار کرد: این توصیه از آن جهت گفته می گردد که ممکن است این افراد علاوه بر دمانس به سایر بیماری های زمینه ای هم مبتلا باشند. مرکز توانبخشی ذهنی انجمن ما پس از کرونا تعطیل یا نیمه تعطیل شده است و به همین علت می بینیم که متاسفانه بیماری در بخشی از مراجعه نمایندگان ما پیشرفت داشته است و حتی در رختخواب افتاده اند.

وی اضافه نمود: در مواردی ممکن است استرس ناشی از کرونا سبب اختلال شناخت و دمانس موقت در سالمندان گردد ولی اگر بیماری در وجودشان از قبل شروع شده باشد و زمینه هایی داشته باشند، شیوع کرونا هم می تواند سبب تشدید بیماری آنها گردد.

صالحی در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی می تواند از ابتلا به دمانس جلوگیری کند، توضیح داد: تغییر سبک زندگی مهمترین عامل برای جلوگیری از ابتلا به آلزایمر است. چاقی عامل موثر دیگری برای ابتلا به آلزایمر است که با افزایش استفاده از غذاهای فست فود، چرب، عدم فعالیت جسمی و... بیش از گذشته دیده می گردد. بنابراین تاجایی که ممکن است باید به تغذیه و فعالیت بدنی دقت گردد. از سوی دیگر مصرف دخانیات هم که سبب مختل شدن خون رسانی در مغز می گردد و عامل موثر دیگری برای ابتلا به دمانس و آلزایمر است. انجام روزی نیم ساعت ورزش برای سالمندان بسیار مهم است.

وی با اشاره به اینکه احتمال افسردگی در سالمندی نسبت به دوره های دیگر زندگی افزایش می یابد، گفت: با فوت همسر، دور شدن فرزندان، تغییر محل زندگی و ... که سبب تنهایی سالمند می گردد، احتمال بروز آلزایمر قوت می گیرد. معمولا افراد پس از بازنشستگی هم ممکن است به افسردگی مبتلا شوند که توصیه اکید ما جذب این افراد در کارهای گروهی بویژه کارهای خیریه است تا فرد احساس رضایت از خود داشته و شاد گردد. در عین حال باید ذخایر مغزی را افزایش دهند و سعی نمایند چیزهای نوی مانند شعر، هنر و زبان نو یاد بگیرند و یا پازل و جدول حل نمایند.

او درباره نقش وراثت در بروز آلزایمر، گفت: وراثت حداکثر 10 تا 15 درصد در بروز آلزایمر تاثیرگذار است اما افرادی که در خانواده، فرد مبتلا به آلزایمر دارند، سعی نمایند فرزندانشان را از کودکی با سبک زندگی سالم عظیم نمایند، سعی نمایند به سر فرزندشان ضربه نخورد، از انداختن کودک و نوزاد به بالا و گرفتن او خودداری نمایند تا به مغز ضربه ای وارد نگردد. از سوی دیگر بروز افسردگی در جوانی و یا سالمندان عاملی برای ابتلا به دمانس خواهد بود.

وی در ادامه تاکید نمود: 52 میلیون مبتلا به دمانس در دنیا داریم و اکنون نزدیک به یک میلیون نفر مبتلای به دمانس در ایران داریم که پیش بینی می گردد در سال 2050 تعداد مبتلایان به دمانس در دنیا به 139 میلیون نفر و در ایران هم به بیش از 3 میلیون نفر برسد.

او در سرانجام گفت: یکی از دستاوردهای مهم کشور تصویب سند ملی دمانس در بازه 1400 تا 1405 است که حدودا 5 سال در وزارت بهداشت پیگیر آن بودیم و سال جاری خوشبختانه به دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ شد و اکنون ایران سی و ششمین کشور در دنیا است که دارای سند ملی دمانس شده است.